-
Je hebt nog geen producten in je winkelwagen.
Bij Visser Assen krijgen we vaak de vraag: “Hoe nauwkeurig is een bouwlaser?” En dat is een heel terechte vraag. Want als je met een bouwlaser hoogtes gaat uitzetten, wil je natuurlijk wel zeker weten dat dit nauwkeurig gebeurt.
In dit blogartikel leggen wij je uit hoe nauwkeurig een laser is. Hoe de nauwkeurigheid wordt bepaald. Hoe wij de afwijking van een laser meten en hoe wij eventuele grote afwijkingen bijstellen. Bovendien geven we je ook een aantal tips over hoe je een bouwlaser het beste kunt gebruiken om de meest nauwkeurige metingen te verrichten. Laten wij om te beginnen maar eens een video over dit onderwerp bekijken:
In de video hierboven heeft Lykle het al een beetje uitgelegd. Voor nog meer informatie, lees je rustig verder in dit blogartikel.
Het liefste zou je natuurlijk hebben dat een bouwlaser zo nauwkeurig is en dat er helemaal geen afwijking in zit. Maar dit is helaas niet altijd realiseerbaar in verband met productie-toleranties. Daarom heeft elke bouwlaser een 'standaard afwijking'. Deze afwijking wordt door de fabrikant bepaald en geeft aan binnen welke marge een laser mag afwijken. Deze standaard afwijking is per bouwlaser verschillend. Afhankelijk van de werkzaamheden die met een bepaald type bouwlaser worden verricht, bepaalt de fabrikant de standaard afwijking waaraan de betreffende laser moet voldoen, oftewel hoe nauwkeurig de laser moet zijn.
Bij Visser Assen bepalen wij de afwijking van een bouwlaser door deze te meten op speciaal daarvoor gemaakte apparatuur die wij een 'alignement range' noemen. De roterende laser wordt op de 'alignement range' geplaatst en aangezet. De laserstraal wordt hierbij opgevangen door apparatuur die de afwijking van de laserstraal weergeeft.
Deze afwijking wordt eerst bepaald op een afstand van 1 meter. De waarde die uit deze meting komt, is de zogenoemde 0-waarde. Vervolgens wordt een afstand van 100 meter gesimuleerd op de range, waarna de afwijking nogmaals wordt gemeten en vergeleken met de eerder gemeten 0-waarde. Het verschil tussen de waarde van de tweede meting en de 0-waarde is de gemeten afwijking.
Deze procedure voeren we uit voor alle vier de zijden van de bouwlaser. Als de gemeten waarden binnen de standaard afwijking vallen, is de laser nauwkeurig. Het bovenstaande proces wordt het kalibreren van een bouwlaser genoemd.
Een alignement range bij Visser Assen
Het kan zijn dat tijdens het kalibratieproces blijkt dat je bouwlaser niet binnen de 'standaard afwijking' valt, dus dat de afwijking hoger is dan door de fabrikant is voorgeschreven. Dan is het nodig dat je laser wordt bijgesteld. Dit gebeurt tegenwoordig vaak elektronisch en in sommige gevallen nog mechanisch. De laser wordt zo afgesteld dat de afwijking weer onder de maximaal toegestane afwijking valt. Belangrijk hierbij is dat alle vier de zijden na het bijstellen dezelfde afwijking hebben. Het bovenstaande proces wordt het ijken van een bouwlaser genoemd.
Helaas wil het nog wel eens gebeuren dat een bouwlaser bij binnenkomst zo’n grote afwijking heeft, dat deze niet meer binnen de 'standaard afwijking' kan worden bijgesteld. In dat geval moeten wij het instrument afkeuren. Deze grote afwijkingen zijn vaak het gevolg van vallen, stoten of achterstallig onderhoud.
Na het kalibreren en ijken van een bouwlaser, wordt door ons een kalibratiecertificaat opgemaakt. In de eerste kolom staan de fabrieksspecificaties (de standaard afwijking) van de bouwlaser. In de tweede kolom staan de waarden gemeten bij binnenkomst. De derde en laatste kolom geven de waarden van de bouwlaser weer nadat wij deze hebben geijkt.
Als bij binnenkomst blijkt dat de waarden boven de standaard afwijking (fabrieksspecificaties) liggen, dan wordt dit op het certificaat vermeld. Vallen de waarden na het ijken van de bouwlaser binnen de fabrieksspecificaties, dan wordt op het certificaat vermeld: “Instrument voldoet na controle volledig aan fabrieksspecificaties”.
Zoals gezegd wordt de standaard afwijking van een bouwlaser bepaald door de leverancier. De nauwkeurigheid hangt dus af van welk type laser je hebt.
De hoogte van de afwijking van een laser wordt uitgedrukt in boogseconden of arc seconden (arc sec). 1 arc sec is 0.5 mm gemeten over een afstand van 100 meter. Dus een waarde van 10 arc sec staat gelijk aan een afwijking van 5 mm op 100 meter afstand. Hoe lager de waarde van de afwijking is, hoe nauwkeuriger de laser.
De aard van de werkzaamheden waarbij een bouwlaser wordt gebruikt, bepaalt vaak hoe nauwkeurig een laser moet zijn. Bij het storten van beton is de nauwkeurigheid van een laser bijvoorbeeld veel belangrijker dan bij het afgraven van grond. Houd hier rekening mee bij de aanschaf van een bouwlaser, maar ook voor het bepalen van de frequentie van kalibratie en onderhoud van je laser.
Om er zeker van te zijn dat je bouwlaser nauwkeurig is, is het verstandig om deze regelmatig te laten kalibreren. Ons advies is om dit zeker 1 keer per jaar te doen. Is er sprake van ISO- of NEN certificatie dan is het verplicht om je bouwlaser zo vaak te laten kalibreren als hierin is afgesproken.
Bovendien is het verstandig om je laser te laten kalibreren als deze is gevallen of ergens hard tegenaan gestoten is. Twijfel je aan de nauwkeurigheid van je bouwlaser, breng hem dan in ieder geval langs voor kalibratie.
Je kunt zelf ook controleren of je laser nauwkeurig genoeg is. Dit doe je door middel van een veldtest. Hoe een veldtest werkt zie je in de video die je bovenaan deze blog kunt vinden. Blijkt uit deze test dat je instrument niet nauwkeurig genoeg is, bied hem dan bij ons aan voor kalibratie.
Bij de meeste handontvangers heb je de mogelijkheid om een nauwkeurigheid, ook wel bandbreedte genoemd, in te stellen. Het aantal nauwkeurigheidstanden op een handontvanger varieert van 2 tot wel 5 verschillende standen. De instelling van de nauwkeurigheid van de ontvanger bepaalt uiteindelijk, samen met de nauwkeurigheid van de bouwlaser, hoe nauwkeurig je metingen zijn.
Stel je hebt de mogelijkheid om de nauwkeurigheid van je handontvanger op 1 mm te zetten. Dit betekent dat de ontvanger aangeeft dat deze op niveau is (op hoogte is) 1 mm boven het niveau-streepje op je ontvanger en 1 mm onder het niveau-streepje op de ontvanger. De bandbreedte waarbinnen de handontvanger aangeeft dat deze op niveau of hoogte is, is dus 2 mm. Zet je de nauwkeurigheid op 5 mm, dan betekent dit een bandbreedte van 10 mm waarbinnen de ontvanger de juiste hoogte aangeeft.
Zo kun je met dezelfde ontvanger de nauwkeurigheid van je metingen bepalen, afhankelijk van de werkzaamheden die je met de bouwlaser en ontvanger gaat doen.
Wil je zo nauwkeurig mogelijk hoogtes meten met je bouwlaser dan hebben wij tenslotte de volgende tips voor je:
Zo, als het goed is, weet je nu alles over de nauwkeurigheid van een bouwlaser van Spectra. Heb je echter nog vragen over je bouwlaser of twijfel je aan de nauwkeurigheid? Neem dan vrijblijvend contact met ons op! Of plan direct een onderhoud in...
Heb je een vraag over een product? Neem dan contact met ons op via onze chat, ons contactformulier of bel 088 - 13 43 600